5. Tạo từ điển đa ngữ (MultiTerm) từ file Excel

Trong phần này, tôi sẽ hướng dẫn các bạn tạo từ điển đa ngữ (MultiTerm) từ file excel có sẵn. Thông thường, trong công tác dịch thuật, các biên dịch viên thường tạo ra một file từ vựng lưu lại các từ cần ghi nhớ từ mới, từ chuyên ngành. Nhiều khi chúng ta nhận bài dịch từ khách hàng và khách hàng rất cẩn thận đã gửi cho chúng ta danh sách thuật ngữ để trong khi dịch chúng ta không tạo ra những biến thể có thể làm bài dịch trở nên khó hiểu. SDL Trados cung cấp một công cụ rất hữu ích đó là SDL MultiTerm Desktop để nhập một số định dạng file vào từ điển đa ngữ MultiTerm.

Ví dụ, tôi có một file Excel danh sách một số thuật ngữ để làm mẫu như sau.

Bây giờ tôi sẽ hướng dẫn các bạn nhập danh sách thuật ngữ này vào từ điển đa ngữ MultiTerm.

Mỗi lần mở file ra để tra từ chúng ta sẽ phải lọc theo chữ cái A, B, C hoặc dùng tính năng tìm kiếm trong Excel. Thêm vào đó tôi lại có hàng trăm file như này thì công việc tra từ sẽ rất vất vả và khi tra xong lại phải copy rồi dán vào bài dịch. Sau khi dán xong nhiều khi lại phải định dạng hoặc chuyển chữ hoa sang chữ thường và ngược lại. MultiTerm Desktop cho phép kết nối trực tiếp SDL Trados và tự động hiển thị khi gặp từ có trong MultiTerm. Mặt khác, nếu đặt ở chế độ không phân biệt chữ hoa, chữ thường thì gần như chúng ta sẽ không cần quan tâm đến việc phải chuyển đổi chữ hoa, chữ thường trong bài dịch nữa.

Để tạo MultiTerm từ file Excel, trước hết chúng ta cần sử dụng công cụ chuyển đổi MultiTerm Convert Desktop.

Bây giờ chúng ta hãy mở phần mềm MultiTerm Convert Desktop lên và có giao diện như sau.

Tại màn hình này, chúng ta nhấn Next, rồi chọn New conversion session.

Tiếp theo, nhấn Next, giao diện màn hình 3/7 xuất hiện.

Màn hình 3/7 hiển thị các định dạng có thể chuyển đổi sang từ điểm MultiTerm, chúng ta chọn Microsoft Excel format rồi nhấn Next đi tiếp.

Sau đó, chúng ta nhập file Excel cần chuyển đổi vào phần Input file bằng cách kích chuột vào Browse.

Sau khi nhập xong nhấn Next thì sẽ xuất hiện màn hình 5/9.

Tại giao diện này, chúng ta chọn Index fields là các trường ngôn ngữ cho các trường tương ứng mà cụ thể ở đây là có 2 trường đó là tiếng Anh và tiếng Việt.

Từ Interface tôi chọn trường ngôn ngữ là tiếng Anh.

Và từ Giao diện tôi chọn trường ngôn ngữ là tiếng Việt.

Sau đó nhấn Next thì xuất hiện giao diện màn hình.

Tiếp tục nhấn Next để tiếp tục.

Next tiếp.

Sau đó là Finish.

Như vậy chúng ta đã hoàn thành việc chuyển đổi, để tạo một cơ sở thuật ngữ mới sử dụng các từ vựng vừa chuyển đổi thì chúng ta sẽ mở phần mềm SDL MultiTerm Desktop lên.

Sau đó, chúng ta tạo một từ điển thuật ngữ mới bằng cách vào File ® New ® Create Termbase.

Tại màn hình Save New Termbase, chúng ta đặt tên cho Termbase, ở đây tôi đặt là Demo Termbase Convert.

Nhấn vào Save, màn hình Termbase Wizard xuất hiện như sau.

Chúng ta bấm Next, màn hình sẽ hiện.

Tại đây, chúng ta sẽ chọn Load an existing termbase file

Kích vào Browse rồi chọn đến file có định dạng .xdt.

Tiếp theo nhấn Next thì màn hình xuất hiện cửa sổ như sau.

Tại màn hình Tên cơ sở thuật ngữ, chúng ta đặt một tên sao cho dễ nhớ, ở đây tôi đặt là Demo Termbase Convert. Ở phần mô tả chúng ta có thể nhập hoặc không do đây là tùy chọn. Phần Copyright cũng là tùy chọn. Sau khi điền thông tin vào sẽ như sau.

Nhấn Next.

Tại phần Index Fields, chúng ta chọn En - Interface đặt tên cho trường này là English.

Cũng tại phần Index Fields, chúng ta chọn VI - Giao diện đặt tên cho trường này là Vietnamese.

Tiếp theo, ta bấm Next.

Tại đây chúng ta không có trường mô tả nào nên chúng ta tiếp tục bấm Next.

Tại phần Cấu trúc mục từ, cũng ta cũng chỉ cần bấm Next và Finish.

Như vậy, đến đây chúng ta đã tạo xong một từ điển MultiTerm từ file Excel. Tuy nhiên, ở đây chúng ta thấy không có từ nào cả. Để nhập từ vào, chúng ta kích vào Catalog Categories rồi kích chuột phải vào Import.

Sau đó chọn Process thì xuất hiện màn hình.

Tại phần Import file chúng ta vào Browse, chọn file .mtf.xml.

Rồi nhấn Next.

Tại màn hình Validation Settings, chúng ta nhập file để loại bỏ những cụm từ không phù hợp với định nghĩa chúng ta đưa ra và file này có định dạng là .xcl có nghĩa là exclude.

Sau đó nhấn 2 lần Next.

Lúc này phần mềm sẽ xử lý và nhập các từ file .xml vào trong từ điển MultiTerm. Sau khi đã xử lý nhập được 100%, chúng ta nhấn Next.

Rồi Finish để kết thúc.

Bây giờ chúng ta đã có một từ điển MultiTerm mới. Từ điển này có thể tra cứu với những tính năng công nghệ không kém bất kỳ từ điển thông thường nào. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể dùng từ điển này để tra cứu hai chiều Việt - Anh hoặc Anh - Việt.