Tổng quan về Phần mềm SDL Trados 2019

 

1. Tổng quan về Phần mềm SDL Trados 2019

Trados (Translation & Documentation Software) là sản phẩm được công ty Trados GmbH phát triển từ năm 1984 tại Stuttgart, Đức. Năm 2005, công ty SDL PLC mua lại Công ty Trados GmbH và đổi tên sản phẩm thành SDL Trados. Tính đến nay với 25 năm phát triển, tổng đầu tư vào nghiên cứu phát triển SDL Trados là trên 100 triệu Đô la Mỹ. Về khách hàng của công ty, theo báo cáo của World Bank trong lĩnh vực Hoạt động dịch thuật thì hiện nay thị phần của Trados chiếm 70% trên toàn thế giới. Sau khi SDL mua lại Trados vào năm 2005, thị phần SDL Trados đã tăng lên trên 85%. Số lượng khách hàng hiện tại đang dùng SDL Trados là trên 200.000 bao gồm cả khách hàng doanh nghiệp và cá nhân.

Theo một thống kê mới nhất từ các khách hàng lớn của Công ty SDL Trados như Philips, Best Western, Siemens, hay HP… thì trung bình các khách hàng này sẽ giảm được 40% thời gian và chi phí dịch thuật khi sử dụng SDL Trados. Tuy nhiên, không phải chỉ những công ty lớn mới thu được nhiều lợi ích mà đối với tất cả các công ty dịch thuật, các dịch giả chuyên nghiệp hay dịch giả tự do… đều thu được rất nhiều lợi ích trong quá trình sử dụng phần mềm. Có thể nói, đây là một công cụ hỗ trợ dịch quan trọng nhất trong lĩnh vực công nghệ dịch hiện nay.

Vậy phần mềm SDL Trados 2019 có những tính năng nổi bật nào mà có thể giúp giới dịch thuật có thể tiết kiệm được nhiều thời gian và chi phí như vậy? Phần mềm SDL Trados giúp biên dịch viên cũng như các nhà quản lý dịch thuật xây dựng được một kế hoạch dịch thuật tốt hơn. Trong bộ SDL Trados 2019 có các công cụ quản lý dự án phân tích độ trùng lặp của văn bản cần dịch với bộ nhớ sẵn có và từ đó tạo ra các báo cáo về số lượng phần trăm từ, câu và đoạn trùng lặp biên dịch viên cũng như quản lý dự án dịch thuật xây dựng được kế hoạch chính xác về mặt thời gian cũng như công sức dịch văn bản. Với SDL Trados chúng ta sẽ không bao giờ phải dịch một câu hai lần. Một câu khi đã được dịch phần mềm sẽ tự động lưu vào bộ nhớ dịch và tự động kết xuất kết quả khi có câu tương tự xuất hiện. Ngoài ra, SDL Trados cũng giúp chúng ta giảm thời gian đánh máy và suy nghĩ. Phần mềm tự động hiển thị các câu có độ trùng lặp nhất định để ta lựa chọn và chỉnh sửa hơn là phải đánh máy hay suy nghĩ về cách dịch. Đánh máy vốn là một công việc nhàm chán và mệt mỏi đối với biên dịch viên. Cùng với đó thời gian tra cứu cũng sẽ giảm đi đáng kể thông qua công cụ từ điển MultiTerm và AutoSuggest Dictionary, mỗi khi xuất hiện một từ đã có trong từ điển, từ đó sẽ hiển thị trên màn hình để chúng ta chọn hoặc chúng ta chỉ cần đánh một hoặc hai chữ cái đầu thì tính năng cảm ngữ cảnh sẽ hiển thị từ đó ra và chỉ cần nhấn enter để chấp nhận. SDL cũng cung cấp công cụ concordant search để khi chúng ta đã dịch một từ, một cụm từ rất là hay tuy nhiên từ đó, câu đó không được hiển thị do chưa đáp ứng được độ trùng lặp đã chọn và ta không thể nhớ ra trước đây ta dịch là gì thì concordant search giúp ta tìm trong toàn bộ dữ liệu đã dịch và hiển thị tất cả các câu có từ cần dịch. WinAlgin giúp chúng ta sử dụng lại được tri thức từ các văn bản đã dịch nếu trước đây bạn dịch mà không sử dụng phần mềm Trados thì bạn có thể khớp các câu đã dịch bằng công cụ này để làm giàu dữ liệu cho các văn bản tương tự trong tương lai. Ngoài ra, việc sử dụng SDL Trados làm cho việc chia sẻ tri thức dịch giữa các biên dịch dễ dàng hơn, chỉ cần copy bộ nhớ của biên dịch khác là một biên dịch viên đã có toàn bộ tri thức mà người kia đã dịch. SDL Trados cũng giúp tránh được sự cố không đáng có trong quá trình dịch như xảy ra các trường hợp văn bản đôi khi bỗng biến mất có thể là do virus hay thao tác nào đó mà chúng ta buộc phải làm lại từ đầu. Việc này có thể là một thảm họa đối với tiến độ hợp đồng hay uy tín của biên dịch viên cũng như công ty. Dùng SDL Trados khiến công việc hiệu đính nhanh hơn và đỡ vất vả hơn. Khi hiệu đính thì hiệu đính viên không phải chỉnh sửa những lỗi lặp đi lặp lại nhiều lần mà chỉ cần hiệu đính một lần duy nhất. Bản thân cách bố trí giao diện phần mềm SDL Trados giúp người hiệu đính dễ rà soát và so sánh khi tiến hành công việc hiệu đính. Việc cập nhật các văn bản đã hiệu đính vào bộ nhớ dịch làm biên dịch viên sau này sẽ học được các từ, cụm từ, câu mà người hiệu đính đã chỉnh sửa và dịch chuẩn hơn, từ đó làm người hiệu đính giảm được khối lượng công việc đỡ khó chịu khi hiệu đính. Tôi có một anh bạn người Úc làm hiệu đính viên cho thời báo kinh tế, anh luôn phàn nàn vì biên dịch viên Việt Nam không bao giờ học được các lỗi mà anh đã sửa, ngày lại ngày anh phải sửa các lỗi lặp đi lặp lại và điều này đương nhiên ảnh hưởng đến sức khỏe và công việc của anh nên nếu sử dụng Trados thì điều này sẽ hoàn toàn không xảy ra. Công việc hiệu đính sẽ đơn giản và thú vị hơn đặc biệt là không gây tổn thọ cho người hiệu đính. Sử dụng SDL Trados cũng giúp bạn tăng chất lượng dịch thuật, độ nhất quán của văn bản sẽ được đảm bảo và tránh được những biến thể không cần thiết khi chúng ta dịch mà những biến thể này có thể gây hiểu nhầm đối với người đọc. SDL Trados còn có các công cụ kiểm tra chất lượng dịch thuật như kiểm tra chính tả, ngữ pháp, lỗi dấu cách…). Cùng với đó, định dạng văn bản sẽ được giữ nguyên giúp bạn tốn ít công hơn trong việc format văn bản, nhiều khi tôi thấy biên dịch viên loay hoay làm đi làm lại một mục lục của văn bản trong khi đối với SDL Trados sau khi dịch xong bạn chỉ cần bấm nút update là xong và đối với các văn bản khác cũng thế. Sử dụng SDL Trados sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí thông qua việc tiết kiệm thời gian mà thời gian có nghĩa là tiền bạc, cùng với đó khối lượng công việc bạn có thể giải quyết sẽ tăng lên và điều này đồng nghĩa với thu nhập cao lên. Đối với chế bản điện tử (DTP) sử dụng phần mềm như FramMaker, PageMaker, Indesign…, chi phí chế bản điện tử khi sử dụng SDL Trados gần như là tối thiểu bởi vì định dạng gần như giữ nguyên và như chúng ta biết thông thường chi phí chế bản điện tử tương đương với 50% chi phí dịch thuật. Hiện nay, rất nhiều phần mềm hay website sử dụng định dạng .xml làm cơ sở dữ liệu, vì thế bạn sẽ không cần mất chi phí làm lại xml sau khi dịch bằng Trados do thông thường các công ty sử dụng Microsoft Word để dịch sau đó lại phải thuê công ty phần mềm để xây dựng lại văn bản xml để cập nhật cơ sở dữ liệu cho họ. Vậy đối với doanh nghiệp, lợi ích của phần mềm SDL Trados là gì? Doanh nghiệp sẽ lưu giữ được tri thức dịch, ngày nay tri thức dịch được coi là một tài sản vô hình của doanh nghiệp, doanh nghiệp cũng giảm thiểu ảnh hưởng do sự thay đổi nhân viên, việc thay đổi nhân viên biên dịch, hiệu đính hầu như không thể tránh khỏi đối với các doanh nghiệp có hoạt động liên quan đến dịch thuật. Mỗi lần tuyển nhân viên mới thì chi phí và thời gian để đào tạo hoàn toàn không nhỏ, đặc biệt, đối với các công việc dịch thuật lại được coi là một công việc chuyên gia. Tiết kiệm chi phí dịch thuật và xuất bản như vậy hoạt động xuất bản, cập nhật website, xây dựng tài liệu hướng dẫn đa ngôn ngữ sẽ nhanh chóng và thuận tiện hơn, sản phẩm của công ty sẽ nhanh chóng ra thị trường và công việc như PR, quảng bá sẽ nhanh chóng hơn và có thể đi trước các đối thủ cạnh tranh.

Còn đối với biên dịch viên, công việc biên dịch trở nên bớt nặng nhọc và nhàm chán hơn do đó biên dịch viên có thể dành nhiều thời gian vào việc nâng cao chất lượng dịch thay vì các công việc thủ công như là đánh máy, tìm kiếm. Sử dụng phần mềm SDL Trados có nghĩa là biên dịch viên đã tiếp cận được với công nghệ dịch tiên tiến nhất hiện nay do đó họ sẽ có nhiều cơ hội việc làm. Hệ thống chứng chỉ SDL Trados đã được công nhận chứng chỉ quốc tế, một khi có chứng chỉ này thì biên dịch viên có thể khẳng định vị thế của mình trên thị trường. Tất cả những điều trên giúp biên dịch viên cải thiện được kỹ năng nghề nghiệp, có triển vọng nghề nghiệp tốt hơn, đặc biệt là sẽ có thu nhập cao hơn. Các lợi ích như trên được SDL mang lại nhờ các tính năng vượt trội của phần mềm. SDL Trados hỗ trợ ở cấp độ cú pháp đó là bộ nhớ và thứ hai đó là cấp độ từ vựng và cụm từ thông qua MultiTerm, đây là một từ điển đa ngữ mà do người sử dụng lập ra và AutoSuggest Dictionary. SDL Trados cũng hỗ trợ nhiều định dạng văn bản như là Microsoft Word, Excel, Oppen Office, Indesign, FramMaker, PageMaker, Xml… Và SDL Trados cũng có các công cụ hỗ trợ kiểm tra chất lượng văn bản.